lunes. 08.12.2025
La opinión de
Félix Caballero Wangüemert

Félix Caballero Wangüemert

Félix Caballero Wangüemert naceu en Logroño (La Rioja) en 1967. Vive en Galicia desde 1991. Doutorouse en Investigación en Comunicación cunha tese sobre o humorista gráfico Xaquín Marín. É ademais licenciado en Ciencias da Información (Xornalismo) e gradado en Ciencias da Linguaxe (con mención en Filoloxía Galega). Traballou como xornalista en “El Correo Gallego”, “Riadevigo.com” e “España Exterior”. Ten publicado artigos de investigación sobre o humor en libros colectivos e revistas especializadas. É tamén autor de dez libros –cinco en castelán e cinco en galego–, entre os que destacan “O humor en cadriños” e “O humor en cadriños II” (ambos os dous de entrevistas con humoristas gráficos galegos), “O humor galego alén da retranca”, “Xaquín Marín. Arte e compromiso no humor gráfico galego” (adaptación da súa tese de doutoramento), “Falemos de caricatura” (unha longa entrevista a Siro) e “Jesús, humorista” (un ensaio sobre o sentido do humor na figura de Xesús de Nazaret). Ademais ten no prelo o libro “A retranca. Un intento de clarificación”.

Retranca

Hai uns días, en “Land Rober”, o programa da TVG, o humorista Roberto Vilar eloxiaba como un bo exemplo de retranca a resposta que Iago Aspas, o futbolista do Celta, lle deu a un rival do Atlético de Madrid, Giuliano Simeone –o fillo do Cholo–, no partido de Liga que acaban de disputar ambos os equipos. 

O amor

Co gallo da recente celebración do Día de San Valentín, lin na prensa as mesmas parvadas de sempre sobre as “mentiras do amor romántico”. Xa saben: o ou a “progresista” de turno denunciando que o “amor romántico” é un invento do “heteropatriarcado” para someter as mulleres.

Libros usados

Acaban de abrir no meu barrio, a un paso da miña casa, unha tenda de compra-venda de libros usados; unha desas que antes se chamaban librarías de vello. 

O ricto de Trump

Quería escribir algo sobre as propostas ou xa primeiras medidas de Donald Trump, moi especialmente das que teñen que ver coa inmigración, mais deixareino para outra ocasión porque hoxe me presta falar doutro aspecto do novo presidente dos EEUU, neste caso estético –ou antiestético, máis ben–, que me chama moito a atención: o permanente ricto da súa boca, en forma invertida.

Molestar

Non son laretas, pero si curioso –xornalista, ao cabo– e non podo evitar prestar atención a certas conversas ao meu arredor. Hai uns días, no Vitrasa, o autobús urbano de Vigo, escoitei falar a dúas mulleres de mediana idade que sentaban xusto detrás de min: 

Contrasinais

Se o XX foi o século das siglas (“el siglo de las siglas”, como o chamou Pedro Salinas nun memorable exercicio de enxeño verbal), o XXI é o século dos contrasinais.

O Ano Castelao

A Xunta de Galicia declarou 2025 o Ano Castelao, co gallo do setenta e cinco aniversario do pasamento do pai do nacionalismo galego, finado en 1950. Durante os vindeiros doce meses vanse celebrar numerosos actos de homenaxe ao autor de “Sempre en Galiza”, organizados polo Goberno autonómico e outras institucións.

Os Reis Magos

Acabamos celebrar outro ano a festividade dos Reis Magos e unha vez máis as nosas casas enchéronse de agasallos e as cidades e as vilas do noso país acolleron as Cabalgatas. 

Propósitos de ano novo

Comeza un novo ano e, coma sempre, moitos facemos a nosa particular lista de bos propósitos para estes doce meses por estrear.

Nadal

Na España dos anos 60 do século pasado, o Nadal era aínda unha festa relixiosa, cristiá, católica, en que se celebraba o nacemento do Neno Xesús, do Neno Deus, da segunda persoa da Santísima Trindade feita home. Xaora que constituía tamén unha festa familiar. 

Vilancicos

Nestes Nadais tan descristianizados de hoxe en día aínda resisten os vilancicos, non tanto nas voces ledas dos cativos na intimidade dos fogares como no fío musical co que algún concello ameniza –ou castiga?– os viandantes que camiñan polas rúas. 

A Transición

Transicións –con minúscula inicial– hai moitas, pero Transición –con maiúscula– houbo só unha. Hai moitas transicións porque os seres vivos, e máis os humanos –aos que se nos supón máis intelixentes e complexos ca o resto– andamos sempre en mudanza, pasando dun estadio a outro. 

O amor

O autor reflexiona sobre a complexidade da Santísima Trindade, un concepto que a miúdo resulta difícil de comprender. A pesar das aparencias, defende que esta noción se simplifica ao entender que Deus é, esencialmente, amor. Comparando a Trindade coa Sagrada Familia, o autor argumenta que ambas representan comunidades de amor baseadas en relaciones interpersonais.

Mártires

En Barcelona, a Igrexa católica beatificou a dous novos mártires da Guerra Civil, Gaietà Clausellas e Antoni Tort, que foron asasinados por defender a súa fe. Este acto recoñece o sufrimento de miles de católicos durante a persecución relixiosa.

A Radio

Non cabe dúbida de que a radio foi un dos grandes fitos do século XX, e miren que houbo moitos. Durante décadas ocupou nas casas o lugar que logo tería a televisión: a familia toda reuníase arredor dela para escoitala. A aparición posterior do transistor (naceu a finais dos anos 40, pero eu coido que en España non se xeralizou ata ben entrada a década dos 60) supuxo un chanzo máis na historia deste medio, pois veu a democratizar a súa escoita e a facela posible en calquera lugar, moi especialmente nos postos de traballo.

Poder elixir

Paso por diante dunha sucursal do banco Sabadell e reparo no cartel autopublicitario que loce na súa fachada: “Poder elixir é o teu poder”. Refírese, claro, a que non todos os bancos son iguais (aínda que si moi parecidos, por certo) e nós, como clientes, podemos escoller con cal traballar.

Deus creador

Sempre pensei que o universo e a vida non podía ser obra máis ca dun Deus creador, pero non pola miña fe católica (esa levoume a crer nun Deus persoal), senón simplemente usando o meu maxín.

Reviravoltas

Recordo que a comezos dos anos 90 do século pasado lin un carteliño na desaparecida pulpería da Porto do Camiño de Santiago de Compostela que dicía: “Os domingos estamos pechados ata as sete”.

Desdicirse

Co gallo do seu recente pronunciamento sobre as supostas aparicións da Virxe María en Medjugorje e Garabandal , a Santa Sede vén de...

Xavier Navaza

Morreu Xavier Navaza, un dos pesos pesados do xornalismo galego dos últimos 50 anos e irmán de Gonzalo Navaza, catedrático de literatura e unha das persoas que máis saben de toponima en Galicia, que foi meu profesor nos meus serodios estudos de filoloxía galega na Universidade de Vigo.