Desde os tempos dos romanos e impulsados polos árabes, os muíños de auga marcaron a paisaxe e a vida das comunidades. O "Camiño dos Frades" en Oia, testemuña do ir e vir dos monxes e dos carros cargados, conserva as robustas marcas destas construcións. Cada novembro, os romeiros de San Martiño transitan preto da muiñada, un santuario ligado á familia Acevedo de Fornelos.
Ao longo da historia, numerosos pintores inmortalizaron a beleza dos muíños, desde Van Gogh en Holanda ata os paisaxistas franceses e holandeses do século XVII. En Galicia, artistas como Xavier Pousa e Antonio Fernández de Goián tamén levaron estes enclaves ás súas telas.
Para render homenaxe a estes artistas e dar a coñecer os muíños do Folón e do Picón a través da arte, recoñecidos pintores da Península foron convidados a plasmar as paisaxes da moenda. O resultado é unha exposición itinerante que percorrerá o Camiño Portugués, desde Lisboa ata Santiago de Compostela, achegándose a este enclave situado no triángulo sur galaico e montes do Rosal.
A mostra conta coa participación de artistas como Antonio Abad (Tui), Verónica Alcacer "La Niña Vero" (Burgos), Ana Cancela (Meaño), Xulio Fontes (Forxáns), Virxinia Palacios (Vigo), Margarita Forteza (Palma de Mallorca), Waldirene Fraga (Brasil/Pontevedra), Orlanda Gómes (Portugal/Lugo), Marietta Quessada (Nigrán), Puri del Palacio (Vigo), Diana Cordero (Vigo), Alex Mendez (Cuba), Lucia Corrochano (Talavera de la Reina), Jorge Andres Serrano (A Coruña/Pontevedra), Daniel Manfredi (Francia/Aranda de Duero), Xosé Garcia Miranda (Vigo), Anxeles Jorreto (Vigo), Manuel Cerviño (Bueu), Agustin Bastón (Cangas de Morrazo), Irene Parga Todoroff (Arteixo), Amelia Palacios (Pontevedra), Alex Vázquez (Pontevedra), Carlos Padion (Vigo), Ana P. Serres (Sevilla), Galia Blanco (Pontevedra), David Quinteiro (Gondomar), Conchi Cuadrado (Nigrán), Camilo Caamaño (Cangas de O Morrazo) e Miro Carballo, ademais do arquitecto Mauro Lomba.
O escritor García Mañá contribúe á exposición cun texto evocador sobre os muíños como "aliados do home para fornecelo do alimento básico". A mostra foi inaugurada o 25 de abril na Casa dos Alonso, na Guarda, comisariada polo rosaleiro Manuel Estévez, e poderá visitarse ata o 13 de maio, de 9:00 a 14:00 horas. Esta exposición é tamén unha homenaxe a dúas figuras relevantes: o inesquecible Xosé Antonio Labordeta e o muiñeiro Nemesio Castro, de Martín, alma mater deste entorno.
