Competitividade ou cohesión social?

O pasado 17 de outubro, a Rede Europea de Loita contra a Pobreza (EAPN- España), coincidindo co Día Internacional da Pobreza, celebrou un acto no que se deu conta da situación deste grave problema.

Na Unión Europea hai máis de 93 millóns de persoas en risco de pobreza e/ou exclusión social (o 21 % da poboación); estando previsto impulsar a primeira Estratexia Europea de Loita contra a Pobreza o vindeiro año, co fin de traballar de forma conxunta para garantir que ninguén quede atrás.

Pola súa banda, en España hai case 12,5 millóns de persoas en risco de pobreza e exclusión (o 25,8 % do total), situándose 4,8 puntos por encima da media da UE. A máis é especialmente grave a elevada taxa de pobreza infantil do 29,2 %, que afecta a 2,3 millóns de nenos, nenas e adolescentes, e é a máis alta da UE.

Aínda que nos últimos anos houbo unha mellora de salarios, o prezo da vivenda disparouse, converténdose nunha trampa de empobrecemento. A vivenda é un elemento clave para que unha persoa ou familia non caia nesta, sobre todo para quen están en alugueiro. Para combatela é necesario impulsar políticas de vivenda e rendas, pois cando non se pode acceder á vivenda non hai dereitos; igual que promover un emprego de calidade compatible coas axudas cando non se chega a fin de mes.

Por outra banda, as diferenzas territoriais existentes entre as comunidades autónomas do Norte e do Sur vense agravadas de xeito que a diferenza entre elas as veces chega ata 20 puntos; o cal é unha burrada.

No acto destacouse o importante papel que teñen as prestacións públicas nas políticas de loita contra a pobreza, as cales conseguiron reducir en 11,1 millóns o número de persoas que están na situación de pobreza; aínda que o fixeron con menos intensidade que noutros países europeos como Francia ou Irlanda.

A pobreza e a exclusión teñen unhas causas que non se poden erradicar só dende os servizos sociais; sendo necesario orientar todas as políticas (sanitaria, educativa, de emprego, económica...) nesta dirección.

Elixir entre competitividade ou cohesión social é unha pregunta trampa, pois sen cohesión social non hai competitividade. España ten unha baixa recadación comparativamente baixa co resto de Europa, faltándolle 5 ou 6 puntos en tributación (o cal non é pouco); e sen unha fiscalidade xusta non poderemos avanzar en materia social.

Non vale crecer só dende o punto de vista económico, nin dicir que primeiro medraremos e logo redistribuiremos: hai que facelo redistribuíndo. E para iso, entre outras cousas, é necesario unha reforma fiscal redistributiva harmonizada coa do resto da UE que permita paliar os efectos da pobreza.

Acabar coa pobreza é unha decisión ética e política. Millóns de persoas non teñen unha vida digna e non podemos quedarnos contemplando o que pasa cos brazos cruzados.