Galicia homenaxea a Fernando Calvet, pioneiro da bioquímica moderna

A Real Academia Galega de Ciencias (RAGC) celebra mañá, mércores 8 de outubro, o Día da Ciencia en Galicia, dedicado este ano ao químico Fernando Calvet i Prats (1903-1988). O acto terá lugar no Salón Nobre do Colexio de Fonseca en Santiago de Compostela, a partir das 12:00 horas, e será transmitido en directo pola canle de YouTube da RAGC.

Fernando Calvet é recoñecido como o introductor da bioquímica moderna en España, modernizador da química orgánica en Galicia e figura clave no inicio da investigación química na Universidade de Santiago de Compostela (USC) nos anos 30. Foi ademais un pioneiro na aplicación da química á industria.

Unha Traxectoria Científica e Vital Singular

Con só 26 anos, Calvet obtivo a cátedra de Química Orgánica na USC en 1929. A súa formación internacional inclúe estancias en Múnic co Premio Nobel Heinrich Wieland, cunha bolsa da Fundación Rockefeller, e unha solicitude para traballar en Estocolmo con Von Euler, outro pai da bioquímica europea. De volta en Santiago en 1930, montou un laboratorio de investigación que se equiparou aos mellores do Estado.

A partir de 1934, Calvet virou a súa investigación cara á aplicación da química orgánica en sectores económicos como a pesca e a farmacéutica, chegando a ser director científico no Instituto Bioquímico Miguel Servet.

O comezo da Guerra Civil sorprendeuno en Vigo, onde foi destituído da súa cátedra. Tras un período exiliado en Estocolmo e Edimburgo, regresou a España baixo promesas incumpridas e foi encarcerado no Cárcere de Tui.

Éxitos na Industria Farmacéutica

Tras a súa liberación, reiniciou o seu traballo nos laboratorios Miguel Servet, que se integrarían en Laboratorios Zeltia do Porriño. Baixo a súa dirección técnica, Zeltia patentou máis de dez especialidades farmacéuticas en pouco máis dun ano, desenvolvendo fármacos hepáticos, insulinas e vitaminas.

A súa situación académica non se resolveu ata 1944. Posteriormente, pasou polas universidades de Salamanca e Oviedo antes de incorporarse á de Barcelona, onde creou outro importante grupo de investigación e colaborou con empresas farmacéuticas.

Programa do Día da Ciencia

O acto de homenaxe contará coa presenza de numerosas autoridades e personalidades, incluíndo o presidente da RAGC, Juan Lema, a alcaldesa de Santiago, Goretti Sanmartín, reitores das tres universidades galegas e representantes de diversas institucións científicas e culturais.

O profesor Manuel Freire Rama, catedrático de Bioquímica e Bioloxía Molecular da USC e académico da RAGC, impartirá a conferencia central titulada “Unha semblanza da actividade científica de Fernando Calvet”. Tamén se proxectará un vídeo sobre a traxectoria e logros do científico.

Entrega das Medallas de Investigación de Galicia

O evento culminará coa entrega das 5 Medallas de Investigación de Galicia que a RAGC concede anualmente, recoñecendo a excelencia nos seguintes ámbitos:

Francisco Javier Blanco: Bioloxía e Ciencias da Saúde (Medalla Ángeles Alvariño González).
Laura Carballo: Ciencias Económicas e Sociais (Medalla Domingo García-Sabell Rivas).
Juan María Pou: Ciencias Técnicas (Medalla Isidro Parga Pondal).
Nieves Rodríguez: Matemáticas, Física e Ciencias da Computación (Medalla Enrique Vidal Abascal).
Mª Carmen Veiga: Química e Xeoloxía (Medalla Antonio Casares Rodríguez).